Renovatie, versterking en uitbreiding van de Schipholbrug A9
De werkzaamheden aan de Schipholbrug in de A9 zijn in volle gang. Het project wordt uitgevoerd in opdracht van Rijkswaterstaat en wordt met recht een technisch hoogstandje genoemd. Het is een gigantisch infraproject. Als de brug klaar is, is het de breedste basculebrug van Nederland. Maar wat verandert er eigenlijk allemaal aan de brug?
De Schipholbrug is een belangrijk kunstwerk in de A9 dat de kruising faciliteert tussen de A9, de Nieuwemeerdijk N231, de Ringvaart en de Schipholdijk. Het bestaat uit twee bruggen (noordelijk en zuidelijk) met twee beweegbare stalen vallen met elektromechanische bewegingswerken. De renovatie en uitbreiding omvatten onder andere de verbreding van de betondekken en de onderbouw, renovatie van de basculekelder en de bouw van een nieuw bedieningsgebouw. Deze brugconstructie vereist een zorgvuldig ontwerp, planning, bouwmethoden en fasering om een veilige, efficiënte en duurzame brug te creëren die voldoet aan de groeiende verkeersvraag met een restlevensduur van 30 jaar.
De Schipholbrug bestaat uit twee delen, één voor elke rijrichting. Elke brug is verdeeld in een westelijke aanbrug van ongeveer 85 meter lang, een oostelijke aanbrug van ongeveer 165 meter lang en een beweegbaar deel van ongeveer 20 meter overspanning.
Voor de nieuwe situatie worden de twee bestaande stalen vallen en aandrijving compleet vervangen en verbreed aan weerszijden. Het beweegbare gedeelte van de brug bestaat uit een orthotroop rijdek, ondersteund door dwarsdragers en hoofdliggers. De stalen vallen van beide bruggen (noordelijk dek en zuidelijk dek) zijn nagenoeg identiek van opzet en detaillering, behalve in breedte vanwege het aantal rijstroken dat ze moeten faciliteren. Het noordelijk dek is significant breder dan het zuidelijke beweegbare dek.
Voor de noordelijke brug wordt de ballastkist gevuld met een totale vaste ballast van circa 442 ton. De vormgeving van de ballastkist van de zuidelijke brug wijkt in geringe mate af van de noordelijke brug. De ballastkist van de zuidelijke brug, die een geringere breedte heeft, is gevuld met circa 362 ton vaste ballast.
De mechanische uitrusting van de Schipholbrug is van vitaal belang voor het betrouwbaar en beschikbaar functioneren van de brug. Het omvat verschillende componenten en systemen die samenwerken om de beweging, veiligheid en onderhoudbaarheid van de brug te waarborgen.
Een van de belangrijkste aspecten van de mechanische uitrusting is het bewegingsmechanisme van de brug. Dit elektro-mechanische bewegingswerk maakt het mogelijk om de bruggen onafhankelijk te openen en te sluiten voor de passage van schepen. Het omvat een robuust aandrijfsysteem, met elektrische motoren en tandwielmechanismen (panamawiel-rondsel aandrijving met krukdrijfstang), die zorgen voor de krachtige en nauwkeurige beweging van de beweegbare brugdelen.
Daarnaast omvat de mechanische uitrusting een krukdrijfstangmechanisme dat zorgdraagt voor een opzetkracht (het ‘vergrendelen en beveiligen van de brug’) ten behoeve van de gegarandeerde gesloten ligging. Dit draagt bij aan de veiligheid van de brug en minimaliseert het risico op storingen.
Ook worden sensoren en meetsystemen geïntegreerd in de mechanische uitrusting. Deze sensoren bewaken onder andere de positie, snelheid en krachten die op de brug worden uitgeoefend. Ze voorzien het controle- en bewakingssysteem van waardevolle informatie, waardoor het mogelijk is om de brug nauwkeurig te positioneren en te controleren op mogelijke afwijkingen gedurende de openings- en sluitingscycli. Op basis van deze gegevens kan tijdig onderhoud worden uitgevoerd om de optimale werking van de brug te waarborgen.
Naast bovengenoemde systemen zijn ook andere mechanische componenten aanwezig zoals lagers, afdichtingen en noodaandrijving en zijn beide vallen voorzien van een handaandrijving. Deze componenten spelen allemaal een cruciale rol bij het soepel functioneren van de brug en moeten regelmatig worden geïnspecteerd en onderhouden om optimale prestaties te garanderen. Om de brug in geopende stand te onderhouden is in de basculekelder een vastzetinrichting voorzien voor het geval dat onderdelen van de aandrijving onderhouden of vervangen moeten worden.
Een belangrijk aspect van de renovatie en uitbreiding van de Schipholbrug is de verbreding van de bestaande, in het werk nagespannen, betondekken. Om de toegenomen capaciteitsvereisten (wegverbreding) te accommoderen, worden de bestaande betondekken verbreed en wordt een koppeling gemaakt tussen het bestaande en het nieuwe dek.
De betondekken worden verbreed door het toevoegen van nieuwe in het werk gestorte, nagespannen dekken aan beide zijden van de bestaande dekken. De verbreding van de dekken wordt gerealiseerd op hulpbruggen aan weerszijden waarop de bekistingsconstructies worden gerealiseerd boven de Haarlemmer ringvaart. Deze nieuwe dekken, met een geavanceerde koppeling aan de bestaande constructie, vormen een naadloze overgang tussen het oude en nieuwe deel van de brug.
Een belangrijk aspect van de verbreding van de betondekken is de koppeling tussen het bestaande en het nieuwe dek. Dit wordt gerealiseerd door het creëren van een geïntegreerd systeem van in te boren wapening in de bestaande betondekken en het vrijstralen van wapening om bijlegwapening te leggen. Deze koppeling zorgt ervoor dat de krachten die op de brug worden uitgeoefend, gelijkmatig worden verdeeld over het gehele brugdek. Zo worden de sterkte, stabiliteit en veiligheid gewaarborgd en ontstaat er functioneel een breder rijdek om de verbreding te faciliteren.
De basculekelder vormt een essentieel onderdeel van de Schipholbrug. Het speelt een cruciale rol bij het openen en sluiten van de beweegbare delen van de brug. De kelder biedt onderdak aan de mechanische uitrusting en zorgt voor de benodigde sterkte en stabiliteit en krachtinleiding tijdens het bewegingsproces van de aandrijving die flinke krachten introduceert op de betonconstructies en fundering.
De bestaande basculekelder wordt gerenoveerd en aangepast om te voldoen aan de eisen van de nieuwe brugconfiguratie. Verschillende aanpassingen worden doorgevoerd, zoals het vervangen van de voegovergangen, het vernieuwen van het kelderdak en het versterken van de wanden en vloer. Ook de voorwand wordt tot een hoogte van circa 0,5m NAP volledig gesloopt en herbouwd. Deze renovatiewerkzaamheden zorgen ervoor dat de kelder de verhoogde belastingen en krachtswerking kan weerstaan en blijft voldoen aan de constructieve veiligheidsnormen en met de beoogde restlevensduur van 30 jaar.
Daarnaast wordt de basculekelder uitgebreid aan de noordzijde en zuidzijde om plaats te bieden aan de nieuwe configuratie van de brug (wegverbredingen). De afmetingen van het nieuwe deel van de kelder zijn significant groter dan die van het bestaande deel.
Aan de noordzijde van de Schipholbrug wordt een nieuw bedieningsgebouw gebouwd. De bestaande bedientoren wordt volledig gesloopt. Het nieuwe bedieningsgebouw wordt gerealiseerd als een ‘doos-in-doos’ constructie. Het bedieningsgebouw is zodoende ontworpen dat het een veilige en comfortabele werkomgeving biedt voor het personeel dat verantwoordelijk is voor de bediening van de brug. Hoewel aan het directe oog onttrokken voor het wegverkeer, is het bedieningsgebouw architectonisch ontworpen en ingepast met oog voor functionaliteit en esthetiek.
Het bedieningsgebouw is voorzien van afgeronde hoeken en verschillende ontwerpkenmerken om visueel los te staan van het brugdek. Hierdoor wordt het gebouw een herkenbaar element op de locatie en draagt het bij aan de algehele uitstraling van de brug.
Wouter, directeur Infra en tevens COO van Iv, gaat hier graag over met je in gesprek! Neem contact op via 088 943 3200 of stuur een bericht.
