Areaalbeoordeling constructieve veiligheid: snel en efficiënt naar een constructief veilig areaal
Areaalbeheerders hebben een zorgplicht ten aanzien van de constructieve veiligheid van alle kunstwerken. Om de veiligheid te kunnen borgen is inzicht vereist in de constructieve staat van alle kunstwerken. Maar het verkrijgen van dit inzicht is een enorme en tijdrovende klus. Met de beschikbare tijd en het beperkte budget is het onmogelijk om een groot aantal kunstwerken in één jaar tijd te inspecteren en eventueel zelfs te versterken. Hoe krijg je dan toch snel en op een kostenefficiënte manier inzicht in de constructieve risico’s binnen het areaal? Iv heeft hiervoor de ABC-methode ontwikkeld. Deze methode is inmiddels voor vele opdrachtgevers met succes toegepast. Recent ook voor Provincie Zeeland. Maar hoe werkt de ABC-methode precies? En wat levert het areaalbeheerders concreet op?
“Wij hebben met behulp van de ABC-methodiek van Iv een heel eenduidige analyse gekregen van de mogelijke constructieve risico’s van de vaste bruggen en viaducten in ons areaal. Naast dat het een uitgebreid totaalbeeld gaf van ons areaal, konden we door de aangebrachte prioritering en een actiegericht-advies per object er een efficiënt vervolg aan geven. Dit heeft onze asset-beheerders écht geholpen”, vertelt Steven Mookhoek van Provincie Zeeland.
De ABC-methode die Iv heeft ontwikkeld is een risicogestuurde aanpak waarbij Iv een areaal stapsgewijs analyseert. De methode sluit aan op het wettelijke kader. Met de ABC-methode worden kunstwerken van grof naar fijn geanalyseerd. Herhaaldelijk wordt een rationele afweging gemaakt over de kosteneffectiviteit van extra inspanningen, zoals nadere inspecties, onderzoeken en herberekeningen. Iv kijkt in eerste instantie naar de kritische onderdelen en pellen een kunstwerk op zo’n manier af, dat duidelijk wordt welke kunstwerken meer en welke minder risico lopen om bij een herberekening niet te voldoen aan de vigerende normen.
We duiken allereerst de archieven in, op zoek naar reeds beschikbare basisinformatie van de kunstwerken in de vorm van ontwerptekeningen, ontwerpberekeningen, oude inspectierapporten en gegevens met betrekking tot het huidige en toekomstige gebruik. In de praktijk blijkt vaak dat deze informatie van oude kunstwerken niet beschikbaar of niet compleet is bij de beheerder. In dat geval raadplegen we ons eigen archief. Deze hebben we in de afgelopen jaren verrijkt met gegevens van honderden kunstwerken. Dit archief vormt een zeer waardevolle basis om uit te putten. Ook weten we de weg naar talloze andere archiefbronnen, zoals Waterschappen, lokale archieven/musea en betonleveranciers. Vrijwel altijd kan een archief op deze manier worden uitgebreid met ontwerpinformatie van het kunstwerk.
Vervolgens maken we van elk kunstwerk een objectieve risicobeoordeling. Dit leidt tot een eerste rangschikking van de objecten met betrekking tot het constructieve veiligheidsrisico. Deze basisprioritering wordt samen met de beheerder van de kunstwerken doorgenomen en waar nodig op basis van aanvullende inzichten verfijnd. De volgende stap is het analyseren van de risicoprofielen, waarbij we per object een gericht vervolgadvies geven. Dit advies kan luiden: er is geen verdere actie noodzakelijk, nadere inspectie of nadere onderzoeken zijn vereist of er moet een (kwantitatieve) constructieve beschouwing worden uitgevoerd. Op basis van deze informatie wordt de basisprioritering bijgesteld en kan worden besloten om extra onderzoeks- en/of berekeningsinspanningen te verrichten om het risicoprofiel te reduceren.
Deze aanpak verzekert beheerders van grip op de analyse-inspanningen en levert inzicht in de constructieve veiligheid van het areaal tegen minimale kosten. Het geeft beheerders een beginpunt: het areaal is nog niet aantoonbaar veilig, maar er is wel inzicht in waar men moet starten. Steven Rijnbergen, senior constructeur bij Iv, vertelt: “We geven per kunstwerk een specifiek advies. Zo kunnen we bijvoorbeeld adviseren om te starten met het brugdek als we daar de grootste risico’s zien, en in sommige gevallen kan later ook nog een onderzoek naar andere onderdelen vereist zijn. In dat geval nemen we dit ook op in ons advies. Zo geven we per onderdeel inzicht in de te verwachten inspectie en/of herberekeningsactiviteiten en de kosten daarvan. Dan weten opdrachtgevers precies waar ze aan toe zijn.”
Recent heeft Iv voor Provincie Zeeland de ABC-methode toegepast voor de prioritering van 60 bruggen in het areaal. Steven Rijnbergen heeft de werkzaamheden namens Iv verricht. Hij vertelt: “Bijzonder was dat de prioritering minder variatie vertoonde dan verwacht. Dit zijn we eigenlijk nog nooit eerder tegengekomen. We hadden verwacht dat enkele objecten er echt uitsprongen als uitstekend en anderen als zeer slecht, maar dat bleek niet zo te zijn. Uiteindelijk zijn we nog wat dieper in de prioritering gedoken en hebben we een top tien gemaakt van kunstwerken die wat ons betreft de meeste aandacht verdienen. Deze selectie is samengesteld op basis van schades en andere constructieve gegevens en op basis van nadere beheerinformatie van de beheerder. Met deze prioritering heeft de provincie een onderbouwing op basis waarvan vervolgstappen kunnen worden genomen. We hebben per kunstwerk heel concreet op 1 A4 aangegeven wat er moet gebeuren om het constructief veilig te krijgen. Daarbij moet je denken aan informatie over aanwezige schades en een concreet advies over wat de provincie hier verder mee zou moeten doen. Ook hebben we een kosteninschatting gemaakt voor herberekeningen, onderzoek, et cetera, zodat de provincie gericht een begroting kan opstellen.”
Sinds 2019 bestaat er een CUR-aanbeveling om bestaande bruggen te beoordelen. Een onderdeel hiervan is de risicoprioritering. Daar heeft Iv aan bijgedragen. De ABC-methode is dan ook één op één volgens de CUR. “Wij zijn wel een beetje de pioniers.” vertelt Steven. “Wij zijn destijds begonnen met de risicoprioritering en onze methodiek is nu opgenomen in de CUR-richtlijn. Samenvattend wordt in de richtlijn over de methode gesteld dat het areaal moet worden bekeken, dat archiefgegevens moeten worden doorzocht en dat er een prioritering moet worden gemaakt. De praktische uitvoering hiervan doet elk ingenieursbureau op zijn eigen manier.”
Iv heeft alle kennis in huis die vereist is voor het in kaart brengen van de constructieve veiligheid van een areaal: van specialistische kennis van het duurzaam ontwerpen van nieuwe kunstwerken tot en met kennis en tools voor het verrichten van complexe constructieve herberekeningen van bestaande kunstwerken. Daarnaast inspecteren we zelf, meten en monitoren we constructies en voeren we onderzoek uit om bijvoorbeeld de wapeningsconfiguratie, de mate van chloride aantasting en de eigenschappen van materiaal zoals beton en staal te achterhalen. Steven: “Door deze kennis te combineren kunnen we echt het uiterste uit een kunstwerk halen. Dat is altijd ons doel. Als constructeur is het enorm leuk om aan dit soort complexe puzzels te werken. En om in geval van versterking na te denken over hoe een object het best versterkt kan worden, of in het geval van vervanging over hoe een kunstwerk dan moet worden vervangen. Dankzij onze specialistische constructieve kennis weten we precies waar we naar moeten kijken wanneer we onderzoek doen naar de constructieve veiligheid. Doordat al deze kennis in de organisatie aanwezig is kunnen we opdrachtgevers hiermee van a tot z adviseren.”
‘’In de praktijk komen we vaak tegen dat beheerders niet precies weten hoe ze met de onderhoudsadviezen voor kunstwerken om moeten gaan. Het ontbreken van specifieke kennis is een uitdaging, vooral voor beheerders die voorheen verantwoordelijk waren voor andere domeinen, zoals groenbeheer of rioleringen’’, vertelt Lennart Visser, senior projectleider bij Iv. “Met onze overzichtelijke rapportages en onze jaarlijks georganiseerde Ivent Masterclass helpen we beheerders om beter te begrijpen wat hun kunstwerken nodig hebben en om te komen tot een gerichte aanpak.”
Het uitvoeren van de ABC-methode is voor ingenieurs een reis door de tijd. Je ziet de diversiteit van kunstwerken, van oud tot nieuw, van verschillende structuren en bouwstijlen. “Als je echt iets wilt leren, de kunstwerken wilt gaan begrijpen en het interessant vindt om te zien hoe het vroeger gedaan is, dan is dit natuurlijk een gouden kans!”, vertelt Steven. Maar het werk vereist ook doorzettingsvermogen, omdat je je hier echt in moet vastbijten. “Als constructeur vind ik het werk wat hierna komt, het maken van de berekening, het leukst. Daar genieten constructeurs echt van. Heerlijk, de rekenmachine pakken en gewoon rekenen om het uiterste uit een object te halen. Dat is niet alleen leuk, maar ook onze kracht. Met als doel de levensduur van bestaande bruggen te verlengen. Een bestaande brug behouden en niet slopen of nieuw bouwen, dat is ook nog eens ontzettend duurzaam!”
Wouter, directeur Infra en tevens COO van Iv, gaat hier graag over met je in gesprek! Neem contact op via 088 943 3200 of stuur een bericht.
